Môn phái Võ Đang Bút
1. Khởi nguyên
Tương truyền cuối đời Nam Tống, trong Võ Đang sơn có một vị chân nhân tên Thanh Văn Đạo Trưởng. Ông vốn tinh thông thư pháp, lại ngộ đạo trong lúc luyện kiếm:
“Kiếm chi đạo là viết trên không trung. Bút chi đạo là kiếm trong lòng người.”
Từ đó, ông sáng tạo nên nhánh Võ Đang Bút, đem bút thay kiếm, dùng chiêu thức như vẽ chữ, coi chữ là khí, coi nét là đòn, coi đạo lý Nho – Đạo – Phật làm gốc rễ.
2. Vị trí trong giang hồ
- Chính phái: thuộc nhánh Võ Đang, đứng trong Thập Đại Môn Phái.
- Giang hồ truyền tụng:
- “Thiên hạ sợ kiếm Tống Thanh, văn võ kính bút Thanh Văn.”
- Đệ tử Võ Đang Bút thường mặc áo dài trắng lam, mang theo ống bút gỗ, khí chất như thư sinh, nhưng khi giao đấu thì chiêu thức lợi hại không kém kiếm khí.
3. Binh khí – Đạo Bút
- Hình dạng như cây bút lớn (dài khoảng 3 thước), thân làm từ thép rỗng, có thể giấu mực hoặc cơ quan.
- Khi viết thì như thư pháp, khi đánh thì biến hóa tựa trường côn, đoản kiếm.
- Nội công thâm hậu có thể khiến đầu bút phóng ra bút khí: đường mực như chém gió, lưu dấu trên vách đá.
4. Tâm pháp chính
“Văn Võ Đồng Nguyên Tâm Pháp”
- Lấy hơi thở làm nét bút, lấy ý chí làm mực, lấy khí nội gia vận hành qua đầu ngòi.
- Khi luyện đến tầng cao, bút đi theo tâm, “một chữ một đòn, một ý một khí”.
5. Tuyệt học trấn phái (Ngũ Bút Quyền)**
Mỗi chiêu gắn với một chữ lớn, tượng trưng cho đạo lý:
- Bút Trảm Nhân (仁) – nét thẳng chém xuống, dùng để công chính diện, như bảo vệ dân lành.
- Bút Hộ Nghĩa (義) – xoay bút vòng cung, dựng thành tường khí, hộ thân như khiên chắn.
- Bút Hóa Trí (智) – chiêu giả hóa thật, dùng hư chiêu để dẫn đối thủ vào bẫy.
- Bút Định Tín (信) – chém ngang nhưng giữ chắc như vạch một chữ tín, công thủ vững vàng.
- Bút Phát Dũng (勇) – xuất chiêu bất ngờ, dũng mãnh như nét phẩy, bút khí bùng nổ.
Khi hợp cả năm chữ, tạo thành “Ngũ Đức Tâm Bút Trận” – chiêu tối thượng của môn phái.
6. Đệ tử & hành tẩu giang hồ
- Đệ tử Võ Đang Bút thường được cử xuống núi làm giáo thư tiên sinh để vừa truyền dạy chữ nghĩa, vừa hành hiệp trượng nghĩa.
- Trên giang hồ, họ nổi tiếng với câu nói: “Kiếm có thể giết người, nhưng bút có thể cứu người và giữ đạo.”
7. Ưu & khuyết điểm trong võ lâm
- Ưu điểm:
- Chiêu thức biến hóa tinh vi, vừa công vừa thủ.
- Khí chất nho nhã, thường làm đối thủ chủ quan.
- Bút nhỏ, dễ giấu, thích hợp ám đấu.
- Khuyết điểm:
- Đòi hỏi nội công thâm hậu mới phát huy hết uy lực.
- Gặp cao thủ binh khí dài, khi chưa nhập cảnh giới cao thì khó cận chiến.
Thanh Văn Đạo Trưởng – Sáng tổ Võ Đang Bút
1. Xuất thân
Thanh Văn Đạo Trưởng, tục danh Tạ Văn Nhã, sinh năm 1180 dưới triều Nam Tống.
Gia tộc họ Tạ vốn nổi tiếng trong vùng Sơn Tây với truyền thống khoa bảng thư nho, ba đời đỗ đạt, giữ chức quan trong triều.
Từ nhỏ, Văn Nhã đã bộc lộ tư chất phi phàm: vừa ham đọc sách, vừa giỏi quyền cước.
Năm 15 tuổi, ông theo cha vào kinh dự thi, tận mắt chứng kiến quan trường mục nát, văn sĩ lụn bại. Trong một lần cha bị oan mà chết, Văn Nhã chán ghét chốn quan trường, quyết chí rời nhà, tìm đến Võ Đang Sơn tu đạo.
2. Cơ duyên ngộ đạo
Tại Võ Đang, ông học đạo với Thanh Hư Chân Nhân, luyện võ công căn bản của Võ Đang kiếm pháp.
Một lần trong động núi, khi luyện kiếm, mũi kiếm vô tình quệt lên vách đá, lưu lại vết hằn giống nét chữ “Nhân” (仁). Văn Nhã bừng tỉnh:
“Kiếm vẽ ra chữ, chữ mang đạo lý.
Nếu chữ đã chứa khí, thì bút há chẳng là kiếm sao?”
Từ đó, ông đem bút nghiên thay gươm, suốt mười năm ngồi viết chữ trong động, vừa luyện nội công, vừa mô phỏng nét chữ thành chiêu thức.
3. Sáng lập môn phái
Năm 1208, Văn Nhã xuống núi, lấy pháp danh Thanh Văn Đạo Trưởng, chính thức khai sáng nhánh Võ Đang Bút.
Ông dạy rằng:
- Kiếm là hình, Bút là ý.
- Hình dễ phá, ý khó đoạt.
- Luyện Võ Đang Bút không chỉ để thắng người, mà để “truyền chữ nghĩa, giữ văn mạch”.
Đệ tử đầu tiên của ông là Lữ Tâm Hòa, một học trò nghèo ham học chữ. Sau dần, nhiều thư sinh, nho sĩ, cả quan lại bỏ quan trường, tìm đến núi học đạo.
4. Tâm pháp & tuyệt học
Thanh Văn Đạo Trưởng sáng tạo ra Văn Võ Đồng Nguyên Tâm Pháp, coi chữ là chiêu, bút là khí, văn võ hợp nhất.
Ông để lại 2 tuyệt học trấn phái:
- Ngũ Đức Tâm Bút Trận: năm chiêu gắn với Nhân – Nghĩa – Trí – Tín – Dũng, dùng để dạy đệ tử tu thân trước khi học võ.
- Thư Ảnh Lưu Quang: dùng nội công phóng bút khí, nét mực vẽ trong không trung, lưu lại trên tường đá, đối thủ dính chiêu cảm thấy như bị kiếm quang vây phủ.
5. Vai trò trong giang hồ
Thời Nguyên Mông xâm lược, Thanh Văn Đạo Trưởng từng cùng nghĩa sĩ kháng chiến, dùng bút trận phá tan nhiều toán quân xâm lăng.
Tuy vậy, ông nổi tiếng không vì giết địch, mà vì mở lớp dạy chữ khắp nơi, đem văn hóa đến vùng bị giặc tàn phá. Giang hồ gọi ông là:
- “Bút Thánh Giang Hồ”
- “Thư Đạo Đại Hiệp”
6. Cuối đời
Năm 1255, khi đã hơn 70 tuổi, Thanh Văn Đạo Trưởng truyền y bát cho bảy đệ tử, lập thành “Thất Thư Đường” trong Võ Đang Bút.
Ông để lại di huấn:
“Bút không để giết người, bút để giữ đạo.
Người luyện bút, trước phải viết lòng ngay, sau mới luyện tay mạnh.”
Sau đó ông nhập định trên đỉnh Võ Đang, mấy năm sau mới viên tịch. Người đời kể lại, trước lúc mất, ông dùng bút viết một chữ “Đạo (道)” thật lớn trên vách đá Kim Đỉnh, đến nay vẫn còn dấu mờ.
7. Ảnh hưởng
Đến nhiều đời sau, Võ Đang Bút trở thành một nhánh riêng trong Võ Đang, nổi tiếng khắp giang hồ, đứng trong Thập Đại Môn Phái. Học trò của ông vừa là văn sĩ, vừa là kiếm hiệp, lưu truyền câu nói bất hủ:
“Một chữ giữ thiên hạ, một bút định giang hồ.”
Thất Thư Đường – Bảy đại đệ tử đời đầu
Sau khi sáng lập Võ Đang Bút, Thanh Văn Đạo Trưởng thu nhận bảy đệ tử tâm truyền. Ông dạy họ rằng:
“Chữ có bảy nét căn bản, bút pháp có vạn chiêu. Người nắm được bảy nét, sẽ khai mở muôn đạo.”
Từ đó, bảy đệ tử lập nên Thất Thư Đường, mỗi người gắn với một nét chữ thư pháp, hình thành bảy trường phái riêng, bổ sung cho nhau.
1. Ngang – Lữ Tâm Hòa (Nhất Ngang Tông)
- Là học trò nghèo, thông minh, hiền hòa, chính là đệ tử đầu tiên.
- Ngang tượng trưng cho sự vững chắc, rộng lớn như đất.
- Chiêu pháp: chuyên về đòn đánh ngang, tạo thế chắn, công thủ toàn diện.
- Đệ tử của ông thường luyện “Bút Ngang Thái Sơn”, một chiêu có thể dựng thành bức tường khí.
2. Dọc – Trần Chính Đạo (Trực Bút Tông)
- Xuất thân nho sinh đỗ tú tài, tính tình cương trực.
- Dọc là chính trực, kiên định như trời cao.
- Chiêu pháp: lấy tấn công thẳng, đâm trực diện làm sở trường.
- Tuyệt chiêu “Trực Hạ Cửu Thiên” – một bút đâm ra, khí kình xuyên thẳng như rồng bay lên trời.
3. Chấm – Phùng Tử Minh (Điểm Bút Tông)
- Con nhà thư pháp, từ nhỏ luyện viết chữ nhỏ trên hạt gạo.
- Chấm tuy nhỏ, nhưng chính là gốc khởi đầu, là tinh khí hội tụ.
- Chiêu pháp: thiên về cận chiến, ra chiêu ngắn gọn, bất ngờ, thường đánh vào yếu huyệt.
- Tuyệt học “Thiên Tinh Lạc Điểm” – tung hàng loạt đòn nhỏ, nhanh, dồn dập như sao rơi.
4. Mác – Đào Phi Vân (Phi Mác Tông)
- Vốn là kiếm khách giang hồ, sau quy y theo Thanh Văn Đạo Trưởng.
- Nét mác sắc bén, dứt khoát, như kiếm chém gió.
- Chiêu pháp: tốc độ cao, biến chiêu nhanh, chuyên hạ gục đối thủ trong khoảnh khắc.
- Tuyệt chiêu “Phi Mác Lưu Quang” – bút đi như ánh sao xẹt, chỉ thấy ánh sáng mà không thấy chiêu.
5. Phẩy – Tô Vân Nhi (Nhu Phẩy Tông)
- Nữ đệ tử duy nhất, dáng người thanh tú, tâm tính mềm mại.
- Phẩy mang ý nghĩa uyển chuyển, mềm mà vẫn mạnh.
- Chiêu pháp: dùng sự mềm dẻo, dẫn lực địch, hóa cương thành nhu.
- Tuyệt chiêu “Liễu Vũ Phẩy Trần” – nhẹ như liễu rủ, nhưng đủ sức quét bay vũ khí đối thủ.
6. Hất – Mạnh Thiên Tường (Cuồng Hất Tông)
- Xuất thân võ phu, tính tình hào sảng, khí lực dồi dào.
- Nét hất tượng trưng cho khí phách tung hoành, như sóng vỗ lên trời.
- Chiêu pháp: đòn bút mạnh mẽ, hất tung đối thủ, thiên về phá thế.
- Tuyệt học “Hải Triều Hất Sóng” – một bút quét ngang, nội kình dồn lên, địch thủ bay ra xa vài trượng.
7. Móc – Dương Thanh Phủ (Hồi Móc Tông)
- Từng là đạo tặc, sau được cảm hóa mà theo học.
- Móc là thu về, bắt giữ, khóa chặt.
- Chiêu pháp: chuyên về tước vũ khí, khóa tay chân, bắt sống đối phương.
- Tuyệt chiêu “Thiên La Địa Võng” – bút vẽ vòng liên hoàn, khóa chặt không cho đối thủ thoát.
Ảnh hưởng của Thất Thư Đường
- Bảy phái phân nhánh, nhưng đều quy về một gốc, hợp lại thành Thất Thư Bút Trận – khi đồng tâm liên thủ, bảy người viết bảy nét, ghép thành một chữ lớn, khí thế như thiên địa trấn áp.
- Người đời ca tụng: “Một nét là một đạo, bảy nét hợp thành kinh.
Võ Đang có kiếm, nhưng Thư Đường có bút.”
Nay ngồi nghiên cứu về bút thì ký ức Võ Đang Bút trong võ lâm 2 ùa về ae à. Xin dừng bút khi còn say mê.
#thienhieu #binhphap
